90/6/13
11:43 ص
این فهرست نگاهی دارد به ریشه 8 کلمه مرتبط با کامپیوتر. این عناصر لزوما لغتشناسانه نیستند، اما بیشتر تلاشهایی هستند برای پیدا کردن خالقان آنها یا اولینباری که در جهان کامپیوتر استفاده شدند. من سعی کردهام کلماتی را که به اندازه کافی مرسوم هستند، گردهم بیاورم. بنابراین این فهرست تلفیقی از اصطلاحات تکنیکی و محاورهای است. اگر کلماتی هستند که من جا انداختهام، یا فکر میکنید که در مورد اصطلاح خاصی اشتباه کردهام، نظرتان را بگویید. در اینجا بدون ترتیب خاصی به ریشهواژههای مصطلح در عالم کامپیوتر میپردازم.
هاتمیل/ گوگل
چون این دو کلمه بیش از آنکه اصطلاحی کامپیوتری باشند، شرکتهای کامپیوتری هستند، تصمیم گرفتهام که دوتایشان را در کنار هم قرار دهم. هاتمیل را به یاد دارید؟ یکی از اولین برنامههای ایمیل که بهطور گسترده در دسترس قرار گرفت. نام هاتمیل به یکی از موسسان این شرکت یعنی صابر باتیا برمیگردد. وقتی که او سعی میکرد نامی برای سرویس جدیدش انتخاب کند، نهایتا به کلمه هاتمیل رسید، چون حروف HTML را داشت که زبان اساسی برای نوشتن صفحههای وب است. درواقع نام سرویس در اصل HoTMaiL بود. ریشه گوگل واقعا اینقدر حیرتآور نیست. این نام در واقع بلوفی بود در مورد اینکه این موتور جستوجوی جدید چه اطلاعات زیادی را میتواند نشان دهد و ارائه کند. گوگل در واقع املای غلط کلمه googol به معنای عدد یک و صد صفر در جلویش است. گوگل نسبت به کلمه بکراب که نام سابقش بود، انتخاب بهتری به نظر میرسد.
ویکی
شاید بدانید و شاید هم نه که یک ویکی در اینترنت، گروهی از سایتهای به هم پیوسته است که از کنش متقابل کاربر ساخته میشود. ویکیپدیا، متاپدیا و دایرهالمعارف دراماتیکا همگی نمونههای از الگوی �ویکی� هستند. ریشه نام ویکی هم خیلی ساده است. به زبان مردم هاوایی، ویکی ویکی به معنای �سریع� است. وارد کانینگهام، خالق اولین ویکی به این نتیجه رسید که �ویکی� آنلاین، راهی آسان و سریع برای دسترسی به سایتها و اطلاعات است.
ویروس
یک ویروس کامپیوتری، بسیار شبیه یک ویروس بیولوژیکی است. هر دوی آنها، کد خود را در سیستمهای در حال کار وارد میکنند تا سیستم را بهم بزنند و خودشان را بازتولید کنند. به لحاظ تئوری، کلمه ویروس بهعنوان یک اصطلاح کامپیوتری را اولینبار فرد کوهن در سال 1984 در مقالهاش �آزمایشهای ویروسهای کامپیوتری� به کار برد. اگرچه پیش از انتشار این مقاله، در دهه 1970 توسط دیوید جرولد، نویسنده داستانهای علمی- تخیلی استفاده شده بود؛ در داستان او یک برنامه کامپیوتری به نام ویروس وارد یک کامپیوتر میشود و این برنامه ویرانگر سرانجام توسط برنامهای به نام آنتیبادی نابود میشود.
باگ (اشکال)
باگ شاید بهخاطر داستان جالبش، معروفترین کلمه باشد. وقتی که گریس هوپرع یکی از پیشگامان برنامهنویسی برای کامپیوتر داشت روی هاروارد مارک دوم (کامپیوتری الکترومکانیکی) کار میکرد، هنگام ردیابی یک خرابی در کامپیوترش، متوجه میشود و علتش شبپرهای بود که روی دستگاه رلهگیر افتاده بود. شبپرهای را که او پیدا کرد، میتوان در موزه اسمیتیونیون دید. همانطور که شاید بعضی از شما فکر میکنید این اولینبار نبود که از کلمه باگ برای توضیح عملکرد نامناسب یک سیستم از این کلمه استفاده میشد. برای مثال توماس ادیسون در دفترچه یادداشتهایش از کلمه باگ استفاده کرده بود. اگرچه این هوپر بود که این کلمه را به عالم کامپیوتر آورد.
کوکیها
من این کلمه را بهخاطر ریشههای مشکوک در اول فهرست آوردهام. اول تعریفی از کوکیهای HTTP. کوکیها برای ذخیره اطلاعات کاربر و پخش این اطلاعات بین یک وبسایت و یک مرورگر استفاده میشوند. از کوکی برای تایید یک کاربر و مهیا کردن دسترسی آسانتر به سایتهایی که با پسورد یا پیشفرضهای مختلف کاربر است، استفاده میشود. دلیل استفاده از کلمه کوکی به نظر میرسد از مقایسه با بیسکوییتهای شانسی میآید، دسرهای فستفودهای ساده چینی که در آن کاغذی با یک شانسی هست. برنامهنویسان قدیم کامپیوتر باید تحتتاثیر شباهتهای برنامهای که از طریق کدش اطلاعات را ذخیره میکند، با تحفههایی که از درون بیسکوییتهای شانسی بیرون میآید، قرار گرفته باشند.
بیت
یک بیت اساسیترین واحد محاسبه کامپیوتری است. وقتی که اولین زبانهای کامپیوتر داشت گسترش پیدا میکرد، دودویی بهعنوان سادهترین و تاثیرگذارترین زبان برای به کار انداختن کامپیوترها پدیدار شد. یک بیت، شکل مختصرشده کلمات �رقم دودویی� است. این اختصار به کلمه �بایت� هم مربوط میشود که به واحدهای چندگانه اطلاعات و بیشتر هشت بیتی مربوط میشود.
فایروال (دیوار آتشین)
یک فایروال، ابزاری است که شبکهها را از دسترسی بدون اجازه و دستکاریها محافظت میکند. در زندگی واقعی، فایروالها ساختارهایی هستند که برای جلوگیری از انتشار آتشها یا نیروهای مخرب مشابه ساخته میشوند. در عالم کامپیوتر نیز فایروالها خیلی تفاوتی ندارند. اگرچه به جای آتش، فایروالها در عالم کامپیوتر در مقابل ویروسها، هکرها و کرمها ایستادگی میکنند. کرمها شبیه ویروسها هستند، اما نیازی ندارند که خودشان را به اطلاعات موجود ضمیمه کنند و بنابراین بسیار بیشتر مستعد انتشار در سراسر شبکهای از کامپیوترهاست درست مثل آتش.
اسپم
اسپم وحشتناک است. هم در شکل کامپیوتریاش و هم در فرم صورتی لاستیکیمانندش (کنسرو ژامبون). این دو کلمه بیش از آنچه فکرش را بکنید اشتراکاتی دارند. اسپم کامپیوتری برگرفته از یک کمدی از گروه کمدی مونتیپیتون است که در کافهای اجرا میشد که در دستور غذاییاش ژامبون نقش اساسی داشت. در سبک کاری مونتیپیتون، شخصیتها (شامل همسرایان وایکینگها) ترانهای را میخوانند که تقریبا بهطور کامل عبارت است از کلمه اسپم. وقتی این طرح کمدی برای تبلیغ کنسرو ژامبون استفاده شد، این واژه به عالم کامپیوتر راه یافت که به معنای ایمیلها و آگهیهای ناخواسته است.